Foto zmiany

Losowy album

Zostań współautorem !

Napisz do nas


Nasze Statystyki Odwiedzin
Hasło - sprawdzam
stat4u

Herman Kraut


polski żołnierz
Kraut Herman, imienia hebrajskiego Hershel, był pierworodnym synem rolnika i drobnego kupca z Nienadówki Josefa i Ryfki Krautów. Urodził się 22 czerwca 1912 roku w pod łańcuckiej wsi Markowa. Rodzina Krautów niczym nie wyróżniała się spośród innych mieszkańców Nienadówki, uprawiali kawałek pola, klepiąc zwykłą, powszechną wtedy galicyjską biedę. Jedynym co ich wyróżniało było ich pochodzenie hebrajskie i wiara. Ojciec Hermana, Jozef, jak przystało na izraelitę, prócz pracy w polu, zajmował się, też drobnym handlem. Kiedy Herman miał około trzech lat, wybuchła I wojna światowa. Wielu mieszkaców Nienadówki dostało powołania i wielu z wojny juz nie wróciło. Ojciec Hermana, Jozef, również zmobilizowany, ruszył wraz z innymi na front rosyjski. Długo nie powojował, dostał się do niewoli rosyjskiej gdzieś pod koniec 1915 roku, został umieszczony na liscie strat wydanej 28 stycznia 1916 roku. W listach strat I wojny św. pod nr. 23 możemy przeczytać: Kraut Josef ur. Galizien, Kolbuszowa, Nienadówka, 1887; jeniec wojenny, Moskwa, Rosja. Z niewoli szybko się nie wracało, ojciec Hermana, musiał spędzić długie lata w Rosji nim na powrót zjawił się w rodzinnej wsi. Nigdzie nie ma daty powrotu, ale kolejny syn Jozefa pojawia się 11 lat po Hermanie, w 1923 roku.

Była to normalna rodzina, ojciec, matka i pięcioro synów. Herman miał czterech braci, Menasche (25.02.1923 r.) Rubin (3.12.1924 r.) Schoel (4.02.1927 r.) i Mojżesz (brak daty urodzin). Wszyscy oni wraz z rodzicami mieszkali w Nienadówce.

Kiedy wybuchła II wojna światowa Herman Kraut miał 27 lat i odbywał służbę wojskową, brał udział w kampanii wrześniowej. Jedyną pewną wiadomością z tego okresu jest to, że po 17 września dostał się do niewoli sowieckiej.
powiększ zdjęcie
Kiedy na mocy układu Sikorski – Majski w Rosji sowieckiej zaczęto formować Polską armię, Herman Kraut znalazł się w jej szeregach. Ewakuacja na bliski wschód i pobyt w Palestynie była dla takich żołnierzy jak on wielką szansą. Wielu żołnierzy pochodzenia izraelskiego dezerterowało z polskiej armii. To były zorganizowane dezercje i jak można wyczytać z różnych opracowań skala tego zjawiska była ogromna. Szeregi Armii Andersa opuściło ponad 3 tysiące żołnierzy. Polskie dowództwo, znając ich nastroje nie przeszkadzało w tym, uważało, że skoro ich lojalność jest po stronie Izraela, to niech idą budować własne państwo.

powiększ zdjęcie
powiększ zdjęcie

Herman Kraut pozostał w Polskiej armii, by wraz z nią rozpocząć walkę ze znienawidzonym wrogiem. Jego szlak bojowy zakończył się w maju 1944 roku pod Monte Casino, walczył tam jako jeden z czterech nam znanych żołnierzy urodzonych w Nienadówce. Ranny w lewe przedramię został odesłany na rekonwalescencję do Glasgow w Szkocji. Tam poznał swoją przyszłą żonę, na front już nie wrócił, wojna się skończyła.
powiększ zdjęcie
powiększ zdjęcie

Do Polski nie miał, po co wracać, wybrał Kanadę i nie był to przypadkowy wybór. Popłynęli tam, ponieważ część jego rodziny z Nienadówki, rodzina kupca Jakuba i Chai Kraut, wujowie, ciotki i kuzyni do Kanady wyemigrowali już, w maju 1939 roku. Podobno była to ostatnia szansa do opuszczenia Polski przed wybuchem wojny.

Rodzice i bracia Hermana z tej szansy nie skorzystali, postanowili zostać w Nienadówce, przyszło im drogo za to zapłacić. Zginęli prawie wszyscy, jedynym, ocalałym, był jego brat urodzony 25 lutego 1923 roku, Menasche.
powiększ zdjęcie
powiększ zdjęcie

Menasche był więźniem KL Auschwitz-Birkenau i o dziwo udało mu się tam przeżyć. Po wojnie na krótko zawitał do Nienadówki, nic go już, jednak tu nie trzymało, wyemigrował do Nowego Jorku. Tam pracował w fabryce odzieży. Miał dwoje dzieci, które pozakładały własne rodziny. Menasze Kraut zmarł w 2011 roku. Jak zginęli pozostali bracia i ich rodzice tego się już nie dowiemy.

Herman Kraut po przyjeździe do Kanady ożenił się i jak pozostałe rodziny z Nienadówki, zajął się hodowlą bydła. Jak pisał mi jego jedyny syn, ojciec niewiele opowiadał o swoim życiu w Nienadówce, jakby ten okres chciał wymazać z pamięci. Myślę, że jesteśmy mu winni zwykłą ludzką pamięć, jako żołnierzowi walczącemu w wojnie obronnej 1939 roku i 1944 pod Monte Casino, w końcu jako człowiekowi i sąsiadowi który kiedyś mieszkał i żył w Nienadówce.

Kraut Herman zmarł w 1980 roku mając 67 lat.


Spoczywa na cmentarzu Bnay Abraham w Winnipeg w Manitobie w Kanadzie


powiększ zdjęcie



opr: Bogusław Stepień



About | Privacy Policy | Sitemap
Copyright © Bogusław Stępień - 08/05/2013