Foto zmiany

Losowy album

Zostań współautorem !

Napisz do nas


Nasze Statystyki Odwiedzin
Hasło - sprawdzam
stat4u

Józef Guzenda ps. "Ryś"


Dowódca Placówki AK „ Sosna II”
Urodził się 16 lutego 1903 roku w Pabianicach ( woj. łódzkie) jako jedno z dziecko Władysława i Antoniny Sobczyków. W rodzinnej miejscowości ukończył gimnazjum i Kurs Nauczycielski. Służbę wojskową odbywał w okolicy Łomży, kończąc Szkołę
powiększ zdjęcie Podchorążych Rezerwy Piechoty. Od 1924 pracował jako nauczyciel w powiecie łomżyńskim i kolnskim (Kolno). W 1932 roku ożenił się z Marią Techman pochodzącą z Sokołowa. Miał córkę Izabelę. Podczas ćwiczeń wojskowych został mianowany podporucznikiem. W 1939 roku uczył w szkole w Stawiskach. Kampanię wrześniową odbył wraz z macierzystym 33 pułkiem piechoty z Łomży wchodzącym w skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew”. Podczas walk wrześniowych dostał się do niewoli z której prawdopodobnie uciekł. Po wrześniowej klęsce udał się wraz z rodziną na teren sokołowszczyzny. Zamieszkał w Nienadówce
i tam w 1940 roku dostał pracę nauczyciela. Także w tym roku został członkiem Związku Walki Zbrojnej (ZWZ). Po przybyciu na sokołowszczyznę Józef Guzenda zawiązywał nowe znajomości. Dobrymi znajomymi „Rysia” zostali Czesław Cieślik „Agawa”, Franiczek Tupaj „Kalina” dowódca placówki „Sosna I” Górno, w 1941 roku Gzuenda zawiązał bliska znajomość z Władysławem Wosiem „Pilo” któremu w 1944 roku przekazał obowiązki komendanta miasta Sokołów i dowódcy „Sosny II”.

W jesieni 1942 roku Józef Rządzki-Kordyszewski ps „Boryna” komendant Kolbuszowskiego Obwodu AK powierzył Guzendzie obowiązki komendanta AK Sokołów-Nienadówka noszącej kryptonim „Sosna II”. W ruchu oporu Guzenda przyjął pseudonimy „Pszczoła”, a następnie „Ryś”. J.K Guzenda organizował plutony AK, w jego mieszkaniu odbywały się zbiórki akowców , odprawy i czyszczenie broni należącej do placówki. W najburzliwszym roku dla miejscowego ruchu oporu Józef Guzenda został mianowany inspektorem Wojskowej Służby Ochrony Powstania (WOSP) w Obwodzie AK Kolbuszowa „Kefir”. „Ryś” brał udział, również w tym roku w lipcu w odebraniu zrzutu broni w Kłapówce, gdzie do odbioru zrzutu wyznaczono 100 żołnierzy AK. Sygnałem wywoławczym, który miał być nadany prze radio w Londynie była melodia piosenki „Pije Kuba do Jakuba, Jakub do Michała”. Melodia nadana w jednym dniu o godzinie 17, oznaczała że samoloty ze zrzutem są już na Lotnisku Campo Cassale w Włoskim Brindisi. Ta sama melodia nadana na drugi dzień o godzinie 20-tej oznaczała, że wystartowały w drogę. Zrzut odebrano 9 lipca 1944 około północy. W odbiorze zrzutu uczestniczyli akowcy z placówek w Kolbuszowej, Sokołowie i Raniżowie.

Samolot zrzucił ok. 24 zasobników różnych wielkości, które zawierały: ręczne karabiny maszynowe Bren, pistolety maszynowe Sten i Thompson, pistolety Colt, rewolwery Smith-Wesson, granaty ręczne, amunicję, materiały wybuchowe, mundury wojskowe, koce i środki sanitarne. Podczas Akcji „Burza” Guzenda przebywał w zgrupowaniu członków AK w Porębach Kupieńskich.

We wrześniu tego roku podjął prace nauczycielską w kolbuszowskim gimnazjum i liceum. Zamieszkał w domu Władysławy Rychlowej. 1 października 1944 Józef Guzenda został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD. Od 23 października był więziony na Zamku w Rzeszowie, a następnie wywieziony do łagrów Borowicze,
powiększ zdjęcie

Maria Guzenda

Jegolsk i Swierdłowsk. Do ojczyzny powrócił w listopadzie 1947 roku. Zamieszkał wraz z rodziną Pabianicach. Przez krótki okres cieszył się spokojem w 1952 został aresztowany wraz z żoną przez UB i po sześciu tygodniach został zwolniony. W 1957 roku ukończył zaoczne studia pedagogiczne w Warszawie i uzyskał tytuł magistra. Zmarł w Pabianicach 27 stycznia 1969 roku.

tekst: Dominik Dec


About | Privacy Policy | Sitemap
Copyright © Bogusław Stępień - 08/05/2013