Foto zmiany

Losowy album

Zostań współautorem !

Napisz do nas


Nasze Statystyki Odwiedzin
Hasło - sprawdzam
stat4u

Bronisław Chromy w Nienadówce


Brama Pamięci
Zapraszam do zapoznania się ze wspomnieniami człowieka, który sprawił, że stare drzwi ze zdjęcia, odeszły do historii. Nieprzeszkodziło w tym nawet to, że nie wszyscy parafianie podzielali zdanie ówczesnego proboszcza parafii. To wielkie wydarzenie w Nienadówce i dzieło p. Chromego, zostało opisane przez Edmunda Gajewskiego w Nowinach w marcu 1985 roku pod tytułem Brama pamięci. Artykuł
ten był pewno pierwowzorem innego, autorstwa E. Winiarskiego - Drzwi - Brama Pamięci


"Wspomnienia"
powiększ zdjęcie Proboszcz kościoła parafialnego w Nienadówce, widząc sfatygowane drzwi do neogotyckiego kościoła, postanowił pozostawić po swoim duszpasterstwie solidne, spiżowe, nie podlegające zniszczeniu wrota. Zwrócił się więc do mnie z propozycją o ich zaprojektowanie. Stanąwszy przed elewacją neogotyckiego kościoła o smukłej sylwecie, zobaczyłem po lewej stronie dużą granitową tablicę, upamiętniającą czterdziestu pomordowanych przez hitlerowców parafian z księdzem na czele. Ledwie proboszcz zaczął mi opowiadać o patronach kościoła, przerwałem jego wypowiedź stwierdzeniem, że nie musimy nawiązywać do uznanych świętych patronów, ponieważ na kościelnej fasadzie wypisano czterdzieści nazwisk współczesnych męczenników.
To księdza proboszcza zaskoczyło, ale zareagował pozytywnie. - „Proszę zrobić projekt - zdecydował. - „To może być coś nowego w naszej diecezji”. Gdy wracałem do Krakowa samochodem, moja wyobraźnia cały czas pracowała. Zanim stanąłem przed domem, projekt drzwi był już w głowie zarysowany. Szybko nałożyłem glinę na płaszczyznę deski i kreowałem to, co podpowiadała mi wyobraźnia. Przede wszystkim podział drzwi - nietypowy. Część górna miała być nieruchoma, z wyobrażeniem układów brył obrazujących kosmos - niebo. Nietypowy podział części dolnej z kolei wynikał z układów kompozycyjnych płaszczyzn, na których zaznaczyłem sceny dokonywanych przez okupanta okrucieństw. Są tam obrazy z miejsc kaźni, a właściwie jeden, oświęcimski. Są palone miasta i wsie. Ze spalonych miast i wsi unoszą się dymy bijące w niebo - w kosmos. Z tych dymów wyłaniają się ludzkie kolumny wspinające się w niebo. Nad drzwiami, w szczytowym trójkącie, postać Frasobliwego, zapatrzonego w to, co dzieje się na płaszczyźnie.

Są transporty do obozów, lasy i walczący partyzanci, krematoria... A małe drzwi wieńczy napis: „Arbeit macht frei”. W kanelurach architektonicznego obramienia drzwi umieściłem grupy i pojedyncze postacie współczesnych męczenników. Proboszcz był zachwycony projektem, ale gdy przedstawił go komitetowi parafialnemu, natrafił na zdecydowany opór. - „Przez takie drzwi my do kościoła wchodzić nie będziemy” - powiedzieli.
Jednak nie dał za wygraną. Udał się z projektem do Kurii przemyskiej sprawującej pieczę nad parafią Nienadówka. Kiedy i biskup i komisja artystyczna projekt przyjęli z aplauzem, ksiądz opowiedział o sprzeciwie parafian. Biskup uciął sprawę szybko stwierdzeniem: „Proszę księdza proboszcza, projekt należy realizować, bo jest wyśmienity... A do parafian wyślę list duszpasterski”. I tak doszło do realizacji spiżowych drzwi, przy których, zgodnie z przyrzeczeniem danym proboszczowi, wykonałem prace rzeźbiarskie za przysłowiową złotówkę. Za odlew w brązie i montaż ksiądz proboszcz płacił odlewnikom i spawaczom zgodnie z umowami. Kościół ozdobiony wewnątrz freskami, wykonanymi przez profesora Wacława Taranczewskiego, otrzymał spiżowe drzwi. A gdy poszła fama o nowych drzwiach w Nienadówce, zaczęły ściągać ekipy filmowców. Dawni przeciwnicy wypinali dumnie piersi. - „To w naszym kościele są tak znane drzwi” - mówili. Jakiś czas przedtem miałem wystawę indywidualną w krakowskim BWA. Na Plantach usytuowaliśmy drzwi przed ich montażem w Nienadówce. Lepszego afisza do wystawy nikt nie wymyślił. Tłumy stały w dzień i w nocy, bo drzwi były pięknie oświetlone. Pod wrażeniem tego dzieła rzeźbiarskiego reżyser Zofia Halota nakręciła film pt: „Droga na Olimp”. Film uzyskał w Zakopanem na Przeglądzie Filmów o Sztuce drugą nagrodę regulaminową i nagrodę publiczności.

Po rozgłosie drzwi w Nienadówce przyszły następne zamówienia.


źródło: Bronisław Chromy "Kamień i marzenie"
•Autobiografia• Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna IGNATIANUM



Galeria
Poniżej kilka zdjęć, które powinny zachęcić wszystkich do przeglądnięcia całej serii szczegółowyh ujęć, większości scen przedstawionych na monumencie.
Album "Brama Pamięci"

Foto: Ryszard Woś


About | Privacy Policy | Sitemap
Copyright © Bogusław Stępień - 08/05/2013